جایگاه ایران در صنعت محصولات چوبی
در حوزه صنعت محصولات چوبی ، ایران به عنوان یکی از کشورهای با تاریخ و فرهنگ غنی ، جایگاه مهمی دارد . این صنعت با توجه به تولیدات گوناگون و بازارهای متنوع ، در اقتصاد کشور تأثیرگذار است . در ادامه ، به بررسی جایگاه ایران در صنعت محصولات چوبی پرداخته و عواملی که این جایگاه را تعیین میکنند را مورد ارزیابی قرار میدهیم .
نخستین کارخانه تولید تخته فیبر عایق سال 1898 در انگلستان راهاندازی شد . اولین کارخانه با فعالیت تولید MDF نیز در سال 1965 در نیویورک تاسیس شد . در بین کشورهای جهان ، چین با حجم تولید 55/6 میلیون مترمکعب بزرگترین تولیدکننده MDF است . این کشور همچنین با 2/5 میلیون مترمکعب ، بزرگترین صادرکننده این محصول است . قاره اروپا با 51 درصد ، بیشترین سهم از صادرات جهانی MDF را به خود اختصاص داده است . این قاره در بخش واردات نیز با سهم 41/4 درصد در رتبه اول قرار دارد .
آمریکا با حجم واردات 2/3 میلیون مترمکعب ، رتبه اول را در بین واردکنندگان محصول MDF دارد و ایران در این رتبهبندی در جایگاه دوم است . ارزش بازار جهانی MDF در سال 2020 برابر با 105 میلیارد دلار بوده است .
با توجه به برآورد رشد 20 درصدی تقاضا در صنعت مبلمان به عنوان بزرگترین متقاضی محصول MDF تا سال 2026 و بررسی روند تقاضای سایر صنایع مصرفکننده پیشبینی میشود با رشد سالانه بالای 4 درصد تا سال 2026 ارزش بازار جهانی MDF به 135 میلیارد دلار برسد که در بین مناطق ، بخشجنوبی آسیا بیشترین رشد را خواهد داشت . رشد صنعت در مناطق شمالی آسیا و بخش آمریکایجنوبی در سطح متوسط خواهد بود و مناطق آمریکای شمالی و آفریقا نیز کمترین رشد را خواهند داشت .
ظرفیت تولید MDF ایران حدود 2/5 میلیون مترمکعب است . صنعت چوب و فرآوردههای چوبی کشور با در برگرفتن حداقل صد هزار واحد صنعتی ، صنفی و آموزشی و فراهمکردن 9 درصد اشتغال صنعتی کشور ، نقش مهمی در توسعه صنعتی اشتغالمحور کشور دارد . از مزیتهای مهم این صنعت میتوان به سرمایهبری کمتر و اشتغالزایی بیشتر نسبت به صنایع مشابه و امکان توسعه در تمام مناطق جغرافیایی کشور اشاره کرد .
با وجود این ، با توجه به فراهمنبودن بستر تامین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت در داخل به دلیل کمبود آب ، کمبود منابع جنگلی و دشواری واردات فرآوردههای چوبی به دلیل مشکلات ناشی از گرانی و کمبود ارز ، تحریمها و … توسعه این صنعت محدود و در حد برآوردهشدن بخشی از نیازهای داخلی بوده است .
در سالهای اخیر تولیدات MDF در کشور روند رو به رشدی داشته و از حجم واردات تا حدی کاسته شده ، اما همچنان بخش قابلتوجهی از نیاز داخل از طریق واردات تامین میشود . در سال 99 حجم واردات MDF به کشور 705 هزار و 105 مترمکعب گزارش شد و ارزش دلاری آن برابر با 74 میلیون دلار بود . عمده واردات این محصول از تایلند صورت میگیرد . کشورهای ترکیه و چین نیز در رتبههای دوم و سوم قرار دارند .
ایران با دارا بودن منابع چوبی قابل توجه ، به یک بازار قوی در زمینه تولید مبلمان اداری تبدیل شده است . تولیدکنندگان مبلمان اداری در کشور از این منابع بهرهوری میکنند و محصولات با کیفیت بالا را تولید میکنند . بازار مبلمان اداری در ایران به تنوع و طراحیهای متنوعی شهرت دارد و تولیدکنندگان به طور مداوم سعی در ارائه محصولات با طراحیهای مدرن و امکانات ارگونومیک دارند .